WinWinStore – Càng ngày càng có nhiều máy ảnh mới ra mắt và càng có nhiều câu nói rằng chúng đang đắt hơn dần theo thời gian vừa qua, mặc dù đã có một số lạm phát nhưng liệu có đúng như vậy hay không? Hãy cùng nhau xem xét.
Giá trị trong bài viết được tính vào thời điểm 2021
Kỷ nguyên của film
Mặc dù quá trình chụp ảnh lần đầu tiên đã cách đây gần 2 thế kỷ, nhưng hãy nói tới những chiếc máy ảnh thương mại và máy ảnh ảnh film sẽ là khởi đầu. Chiếc máy ảnh film thương mại đầu tiên là Kodak Brownie được Eastman Kodak ra mắt công chúng vào năm 1900. Đây chỉ là một chiếc hộp giấy các-tông với ống kính đơn giản bán ra chủ yếu dành cho trẻ em, chủ yếu như một phương pháp để bán cuộn phim Kodak (phim 117). Giá ban đầu của chiếc là 1 đô la (tương đương 32 đô la ngày nay) đã khiến nó thành công cả về mặt thương mại và tài chính.
Năm sau đó, Kodak cũng ra mắt phiên bản Brownie No.2 là chiếc máy ảnh đầu tiên dùng film 120 film cho tới hiện tại có thể được biết đến là Medium Format. Giá bán của nó là 2 đô-la, tương đương khoảng 63 đô-la trong hiện tại và dành cho cả người lớn lẫn trẻ em. Sau đó có sự ra đời của phim 35mm với đại chúng vào những năm 1930 và nhanh chóng trở thành một giải pháp thay thế cực kỳ phổ biến, giá cả phải chăng và di động hơn cho các máy ảnh khổ lớn và trung bình của thời đại đó. Argus C3, được phát hành vào năm 1939, đã trở thành một trong những máy ảnh phổ biến nhất mọi thời đại, bán được hơn hai triệu chiếc và được sử dụng rộng rãi bởi các nhiếp ảnh gia người Mỹ trong Thế chiến II như Robert Capa. Giá bán lẻ của nó hiện tại là 675 đô la và trông nó như phiên bản kĩ thuật số của các máy ảnh Olympus E-M10 Mark IV hoặc Canon M50 Mark II hiện tại.
Khoảng giữa 1930 và 1960, chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng từ một tỷ bức ảnh được chụp mỗi năm lên ba tỷ bức ảnh, tăng đến 200% chỉ trong 30 năm. Ở thập kỷ tiếp theo, từ 1960 đến 1970, đã chứng kiến mức tăng 233% với 10 tỷ bức ảnh mỗi năm. Sự gia tăng mạnh mẽ này xảy ra sau cuộc cách mạng SLR và sự gia tăng lớn về số lượng các nhà sản xuất sản xuất nhiều thiết bị khác nhau, từ máy ảnh cấp thấp đến cấp độ chuyên nghiệp. Nikon F hồi năm 1959 được cho chiếc đáng chú ý nhất được bán lẻ với giá khoảng 3350 đô la, cùng năm đó có Minolta SR-2 và Canon Canonflex là hai mẫu rẻ hơn với với giá lần lượt là 2300 đô la và 2775 đô la.
Tuy nhiên sau đó vào khoảng những năm 1970 về sau, các máy ảnh đã dần rẻ hơn. Vào 1975, chiếc flagship F1 từ Canon đã có giá 1550 đô la trong khi chiếc máy ảnh phân khúc thấp FTb có giá 850 đô la. Cùng năm đó Pentax K2 có giá 2500 đô la và mẫu medium format Pentax 6×7 cùng ống kính 105mm có giá 5475 đô la. Cuối khoảng 1980, đầu 1990 thì mọi thứ đã thay đổi với những tính năng mới như lấy nét tự động, máy ảnh flagship Nikon F4 có giá tận 5700 đô la, đắt hơn rất nhiều so với các máy ảnh hiện tại, thậm chí là ở hạng mục cao cấp. Nhưng thời điểm đó các máy ảnh compact khá rẻ, chỉ 150 đô la choCanon Sure Shot Max và 102.98 đô la cho Minolta Freedom 50.
Cách mạng kỹ thuật số
Khi chiếc máy ảnh kĩ thuật số DSLR ra thị trường vào khoảng 1991, thì mãi cho tới 2000 máy ảnh kĩ thuật số mới có giá bán dễ tiếp cận hơn và là sự thay thế cho máy ảnh film. Nikon D1 được đánh giá là chiếc máy ảnh thay đổi làm sóng từ chiếc Kodak DCS đắt đỏ giá 6000 đô la, trong khi đó Fujifilm S1 Pro cũng được ra mắt năm 2000 có mức giá dễ chịu hơn.
Nikon D1 ra mắt với giá 5999 đô la (9400 đô la khi đã điều chỉnh lạm phát) và theo sau còn có D1X, D1H năm 2001. Chiếc D1H thì có giá giảm hơn một chút, khoảng 6800 đô la sau khi đã điều chỉnh. Một năm sau đó, Canon ra mắt máy ảnh full frame đầu tiên là Canon 1Ds với giá 7999 đô la (khoảng 11969 đô la sau khi đã điều chỉnh làm phát). Chiếc 1Ds Mark II (ra mắt 2004) và 1Ds Mark III (ra mắt 2008) ra mắt ở cùng một mức giá 7999 đô la nhưng giá đã điều chỉnh theo lạm phát cũng giảm tương đối trong những năm đó. Tương tự với các dòng flagship khác của Nikon như D1 (9400 đô la), D2X (7125 đô la), D3 (6500 đô la), D4 (7000 đô la), D5 (7300 đo la) và cuối cùng là D6 vào năm 2020 với giá điều chỉnh là 6750 đô la. Đối thủ của Canon dòng 1DX cũng có xu hướng tương tự và giá điều chỉnh cũng khá tương đồng, như Sony Alpha 1 vừa ra mắt hồi năm trước giá chỉ 6498 đô la mà thôi.
Những thay đổi giá bán hầu hết đều là các mẫu cao cấp của Nikon và Canon giảm xuống hoặc giữ vững, các mảng khác cũng thay đổi rất nhiều và đáng chú ý là phân khúc cao cấp của thị trường là medium format đã giảm đáng kể trong nhiều thập kỷ qua.
Khác biệt với Hasselblad H1D năm 2002 có giá chưa điều chỉnh là 26900 đô la với Pentax 645D 8 năm sau đó, chiếc máy ảnh medium format đầu tiên đã giảm khoảng 10000 đô la và con số này chưa điều chỉnh theo lạm phát. Năm 2014, Pentax 645Z ra mắt với giá 8500 đô la và chưa đầy hai năm sau, Fujifilm GFX 50S ra mắt với giá 6500 đô la cùng với Hasselblad X1D 50C giá 8999 đô la. Hai năm sau đó nữa, GFX50R ra mắt và là chiếc máy ảnh medium format kĩ thuật có mức giá dưới 5000 đô la đầu tiên, sau đó Hasselblad X1D 50C II ra mắt với giá 5750 đô la, rẻ hơn đến tận 3250 đô la so với thế hệ trước. Có thể thấy được các máy ảnh cao cấp đang một ngày càng rẻ hơn và còn có nhiều mốc đáng chú ý khác như năm 2013, chiếc Sony Alpha 7 là máy ảnh full frame đầu tiên giá dưới 2000 đô la, năm 2019 Canon Rp với giá dưới 1500 đô la và sau đó Nikon Z5 trong năm 2020. Đây đều là các giá bán chưa được điều chỉnh lạm phát và có thể thấy được các máy ảnh ngày nay đắt hơn là một ý kiến sai.
Tuy nhiên thay vào đó, các ống kính lại có hiện tượng đắt hơn, ví dụ như Nikon Z 50 F1.8 hoặc trở về trước là Sony Zeiss 55 F1.8 được ra mắt cùng với Sony Alpha 7 và Alpha 7R. Rất có thể máy ảnh cao cấp giảm giá là vì các thương hiệu ống kính giá rẻ đang ngày càng ít đi, chúng ta vẫn muốn có ống kính phải chăng nhưng chất lượng phải cao, vì thế chúng ta lựa chọn Tamron, Sigma, Tokina, Rokinon/Samyang thay thế cho ống kính bên thứ nhất. Nhưng rồi cả các công ty này đều bắt đầu tung ra các mẫu ống kính cao cấp và giá bán không còn rẻ nữa. Ngay cả những ống kính từ các công ty như Yongnuo hay Viltrox gần đây cũng trở nên nổi tiếng về chất lượng hình ảnh và khả năng chụp ảnh vượt xa mức giá của chúng.
Khi mà nhiếp ảnh trên điện thoại thông minh ngày càng phát triển và làm suy yếu thị trường máy ảnh, các nhà sản xuất buộc phải xoay chuyển từ người dùng giá rẻ mà tập trung vào các nhiếp ảnh gia hoặc người dùng nghiệp dư hơn. Với công nghệ ngày càng phát triển, yêu cầu của họ ngày càng cao với độ phân giải cao hơn, nhiều khung hình trên giây hơn, dải dynamic rộng hơn,… dù chưa rõ họ có cần những cải tiến này hay không, nhưng đó là những gì mọi người muốn. Với nhu cầu về các ống kính ngày càng cao, cảm biến ngày càng hiện đại hơn thì chất lượng các ống kính và số tiền đầu tư của các nhà sản xuất cũng đã phải thay đổi. Giá bán của các ống kính cũng bắt đầu thay đổi cao lên.
Leica và phần còn lại
Trong những năm qua máy ảnh Leica luôn là những chiếc máy ảnh đắt đỏ. Vào năm 1986, Leica M6 có giá 1695 đô la tương đương 4150 đô la như ngày hôm nay. Leica R4 có giá sau điều chỉnh là 2150 đô la và ống Noctilux 50mm F1.0 vào thời điểm đó có giá 2775 đô la. Khác với Leica m10 năm 2017 với giá sau điều chỉnh là 7250 đô la, và giá hiện tại của một chiếc Noctilux mới khoảng 12795 đô la. Thực tế thì một chiếc Noctilux 50mm F1.0 mua vào năm 1986 được đánh giá là hợp giá trị dù đã bao gồm lạm phát.
Lý giải cho sự chênh lệch giá của Leica với các thương hiệu khác, đó là Leica sử dụng khái niệm định giá uy tín thay vì những nhà sản xuất khác sử dụng khái niệm định giá ngang bằng – bạn định giá sản phẩm bằng hoặc thấp hơn giá của đối thủ để duy trì tính cạnh tranh. Chúng ta liên tục thấy các nhà sản xuất khác đã tung ra các mẫu máy ảnh cắt giảm giá thành để cạnh tranh, nhưng trong khi đó Leica lại sử dụng định giá cao cấp (hoặc uy tín) được xây dựng trên một mô hình hoàn toàn khác, không có đối thủ cạnh tranh, vì vậy giá có thể được đẩy xa như mong muốn, ít nhất là cho đến khi doanh số giảm dần và nhà sản xuất bắt đầu thay đổi phương thức kinh doanh hoặc kinh doanh bổ sung.
Vậy máy ảnh có đang đắt hơn?
Vậy thì thứ gì khiến chúng ta nghĩ rằng các máy ảnh đang đắt hơn, đó chính là sự lạm phát. Khái niệm này rất khó hiểu rõ nhưng nếu nhìn nhận bạn sẽ thấy rằng sau một thời gian giá trị tờ tiền cũng đã dần thay đổi. Nếu như trước đây, một tô mì chỉ có giá 500VND thì bây giờ nó đã phải 10000 hoặc 15000 VND tuỳ vào cách thức chế biến.
Bên cạnh đó còn có sự giảm đi của giá bán trung bình. Các máy ảnh giá rẻ nhập môn gần như đã biến mất, chỉ còn lại các máy ảnh nhập môn với mức giá cao hơn. Ví dụ như trước đây chúng ta có Nikon D5600 nhập môn rất tốt, giá bán không quá cao nhưng hiện tại không còn quá nhiều máy ảnh nhập môn với mức giá tương tự nữa mà chúng ta được thấy Nikon Z50 và Fujifilm X-S10 cũng nhắm tới người dùng nhập môn, nhưng có nhiều công nghệ tiên tiến hơn, mạnh mẽ hơn và giá bán cao hơn.
Cuối cùng chính là sự chuyển mình và phát triển của mirrorless, doanh số DSLR bị giảm. Hiện tại nhiều ống kính đang có hầu hết dành cho máy ảnh DSLR, còn các ống kính mới dành cho mirrorless nên giá thành sẽ có khác biệt. Bạn có thể mua ống kính dành cho DSLR với giá rẻ hơn nhiều so với khi chúng ra mắt, nhưng với mirrorless, giá bán có giảm nhưng chúng vẫn rất cao. Ngoài ra các ống kính cho mirrorless cũng đắt hơn nhờ vào thiết kế mới, motor lấy nét mới.
Tóm gọn lại, bạn có thể nghĩ giá bán của máy ảnh đang ngày càng đắt hơn. Như vậy là sai vì hiện tại các máy ảnh đã dễ tiếp cận hơn trước đây và giá thành cũng có phần rẻ hơn nữa nếu chúng ta áp dụng lạm phát. Tuy nhiên vì các máy ảnh đang ra mắt nằm ở phân khúc nâng cao hơn so với trước đây, nhiều công nghệ hơn thế nên giá bán của chúng cao khiến chúng ta nghĩ rằng máy ảnh đang rất đắt.
